|
|
.:
Materia�y wybuchowe :.
Alfred Nobel
Rozwi�zanie problemu
czu�o�ci nitrogliceryny znalaz� szwedzki
chemik Alfred Nobel. W 1867 roku
stwierdzi� on, �e mieszaj�c
nitrogliceryn� z pewnym rodzajem glinki,
zwanym ziemi� okrzemkow�, mo�na uzyska�
substancj� wybuchow� stosunkowo
bezpieczn� i niewra�liw� na niezbyt
ostro�ne traktowanie. Substancja ta
mia�a ciastowat� konsystencj� i mo�na j�
by�o rolowa� w laski. Nobel nazwa� j�
dynamitem. Si�a eksplozji by�a mniejsza
ni� gliceryny, jednak, aby spowodowa�
wybuch, trzeba by�o uderza� w materia�
bardzo mocno.
Wsp�cze�nie w dynamicie nitrogliceryn�
zast�pi�a saletra amonowa. Natomiast
zamiast ziemi okrzemkowej wykorzystuje
si� mieszank� pulpy drzewnej i azotanu
sodowego, co u�atwia transport.
Innym materia�em wybuchowym jest kwas
pikrynowy (tr�jnitrofenol, oznaczany
tak�e niekiedy skr�tem TNP), wynaleziony
w roku 1771 przez chemika o nazwisku
Woulfe. Ma on si�� wybuchu por�wnywaln�
z nitrogliceryn�, jednak jest od niej
znacznie mniej czu�y, przez co
bezpieczniejszy. Jego czu�o�� by�a tak
niewielka, �e dopiero po ponad 100
latach od wynalezienia opracowano
niezawodn� metod� zdetonowania go.
Jednak ju� w roku 1888 kwas pikrynowy
zast�pi� proch strzelniczy w �uskach
artyleryjskich. Tr�jnitrofenol nie jest
ju� dzi� u�ywany jako materia�
wybuchowy, jednak s�u�y za wzorzec do
oceniania si�y innych materia��w
wybuchowych.
|